Je snaredrum stemmen hoort ook bij het drummen Een van de grootste mysteries voor menig drummer is dan ook: hoe stem ik een snaredrum? Net als een gitarist en een bassist moet een drummer zijn instrument stemmen. Een vel staat namelijk onder een bepaalde spanning. Hoe strakker een vel gespannen staat, des te hoger de toon is als je het vel in trilling brengt.
Een snaredrum stemmen kun je vergelijken met de snaren van een gitaar. Als een snaar strakker wordt gedraaid, gaat hij hoger klinken. Maar hoe kun je je snaredrum stemmen? Dit is waarschijnlijk een van de meest gestelde vragen binnen de drumwereld.
Smaken verschillen
Net vergeleek ik een gitaar met een snaredrum. De meeste gitaren worden echter gestemd in “E-A-D-G-B-E”. Als een gitaar niet precies op een bepaalde toon wordt gestemd, dan klinkt het vals. Bij een drumvel is dit net even wat anders.
Een drumvel produceert wel degelijk een bepaalde toon, maar een drumvel stem je zo dat het vel overal dezelfde toon heeft (later meer daarover). Een snaredrum stemmen doe je ook op toon (bijvoorbeeld een A), maar doordat een vel met behoorlijke krachten te maken krijgt, zou hij al gauw niet meer loepzuiver zijn. Een snaredrum stemmen doe je daarom ook op hoogte, op het gevoel met de slag en op smaak. De ene drummer houdt van een korte strakke klap, terwijl de andere drummer op dezelfde snare liever voor een wat logger, zwaarder geluid kan kiezen.
Twee vellen
Het geluid van een snaredrum is niet alleen afhankelijk van het vel waar je als drummer op slaat. Er zit namelijk ook een vel aan de onderkant. Dit is
het zogenaamde resonantievel. Door op het slagvel te slaan breng je de lucht in de ketel in beweging. Deze lucht wordt door het resonantievel weerkaatst. De stemming van dit resonantievel heeft grote invloed op de sound van je snaredrum. Een los/slap gestemd ondervel geeft een logge en dikke sound. Een strakker gestemd ondervel geeft een strakkere sound en kortere klap.
Dan heb je natuurlijk ook nog je slagvel. Hiervoor geldt eigenlijk hetzelfde als voor het ondervel. Hoe strakker gestemd, des te meer ‘punch’ je krijgt in je slag. Wat jij als drummer mooi vindt, is natuurlijk een kwestie van smaak. Iedere drummer zal zijn drums daarom ook anders stemmen.
Maar is stemmen dan slechts een beetje draaien aan de spanning totdat je het wel mooi vindt klinken? zeker niet!
Snaredrum stemmen
Voor je neus heb je je snaredrum. Het eerste dat je gaat doen is de vellen en de snarenmat van de ketel verwijderen. Dit doe je door de spanbouten aan de rand van je snaredrum naar links te draaien. Gebruik hiervoor een stemsleutel (hier te verkijgen). Nu heb je dus de ketel, een los ondervel, een snarenmat en een los slagvel. Pak je ondervel erbij en leg deze op de ketel (aan de onderkant!). Nu ga je handmatig de spanbouten aandraaien tot je niet meer kunt. De stemsleutel gebruik je nu dus nog niet.
Vervolgens duw je licht op het midden van het vel. Als je vanuit de juiste hoek kijkt, zie je kreukels in het vel. Dat komt omdat het vel nog niet strak genoeg staat. Nu ga je gelijkmatig de spanbouten aandraaien met de stemsleutel. Neem hierbij kleine stapjes (kwart draaien), totdat de kreukels weg zijn. Het kan zijn dat je de ene kant van het vel iets meer moet aanspannen dan de andere kant, maar maak het verschil niet te groot.
Nu ben je zover dat het vel resoneert. Het is alleen nog niet gestemd. Pak een drumstok en zoek een A-toon op (op je gitaar of op internet). Aan de hand van die toon ga je het vel namelijk stemmen. Sla vervolgens dicht aan de rand, ter hoogte van de spanbouten, op het vel. Ga hierbij het hele vel langs (dus alle spanbouten), totdat je een toon krijgt die gelijk is aan die A-toon.
Dan is het tijd om te ‘finetunen’. Je gaat nu de tegenoverstaande spanbouten gelijk aan elkaar stemmen. Gebruik je gehoor dus goed en zorg dat de tonen van de overstaande spanbouten gelijk aan elkaar zijn. Het ondervel is nu gestemd.
Nu is het tijd voor het slagvel. Hiervoor kies je bij voorkeur een hogere toon dan de A. Bijvoorbeeld een B of een C. Doe met het slagvel hetzelfde als met het resonantievel. Dus je gaat het slagvel nu naar een B en C stemmen. De vellen zijn nu gestemd!
De snarenmat
De snarenmat is wat jouw snaredrum als een snaredrum laat klinken. Vandaar ook de naam SNAREdrum ;-). Als je deze verkeerd hebt bevestigd, dan klinkt de snaredrum droog, plat, blikkerig en lelijk. Als je hem goed bevestigt, dan krijg je die heerlijke snaredrumsound die je wilt hebben.
Aan de zijkant van je ketel zit een hendel waarmee je de snarenmat op het vel of van het vel af kan houden. Het is belangrijk dat je de hendel naar beneden doet voordat je de snarenmat gaat bevestigen (dus in losse stand). Daarna moet je de snarenmat tussen de spanbokken leggen, zodat deze mooi over het midden van het vel loopt. De riempjes doe je door de sleuven van de spanbokken heen. Draai ze nog niet vast, want je moet eerst de snarenmat recht leggen.
Dan kun je de kant waar de hendel niet zit vast gaan draaien. Draai aan beide spanbouten tegelijk om een mooie verdeling te houden. Dan ga je naar de kant waar de hendel zit. Trek heel licht aan de riem en doe de hendel naar beneden. De hendel trekt de riem nu strak. Vervolgens draai je de spanbouten vast zoals je dat ook aan de andere kant hebt gedaan. Tot slot kun je je laatste eigen twist geven door aan de knop naast de hendel te draaien. Hiermee zet je dat laatste beetje strak.
En voilá, de uitdaging snaredrum stemmen is gelukt. Tijd om te oefenen!
Mocht je nog vragen/opmerkingen/tips hebben, laat hieronder dan een reactie achter.